Mat 13 | SNY | STEP | Nowe ape se Jisas wesi ape arunatiyewe, hare ite yo'u tewiye sahe onuteye.

aAis 6:9-10

bSng 78:2

Matthew 13

Meni ta kewi so ani teroso fiyariteye.

(Mak 4:1-9; Luk 8:4-8)

1 Nowe ape se Jisas wesi ape arunatiyewe, hare ite yo'u tewiye sahe onuteye. 2 Lu taune tomu ne'ese le ma'e peri lo wanuwei ne ta'uwerai. Jisas lu taune werese siyeye su, le lu disaipel lo ape mase wai papu arowatowe. Le wai pihatu sahe onuwe. Lu taune werese hare ite yo'u tewiye sahe teiteye.[Lu 5:1-3] 3 Le lowe ma'e peri anowe tomu ne'ese au te'e atuatuteye. Le lowe ma'e apou au te'eye, “Wanure! Meni ta ta'aneyei awei lo ma'e kewi so sameyei ne fi. 4 Le kewi so ta'aneyei awei sahe sameye fiyariye su, kewi so tamo yo mai yo'u tewiye sahe wiyeineye. Irowe tamo me'iye faiyewe, kewi so ape so aye. 5 Kewi so tere'e tamo ta'aneyei awei tapiye a'i ape sahe wiyeineye. Ta'aneyei awei ape peperi oso a'i iroteye. Serai kewi so ape saro ahe witane a'i perati wirai. Kewi so ape napi awei papu ito ta'ame. 6 Poweiye wirai su, kewi so ape lo wamu, poweiye ai lai kewi so ape lo wamu ti haroharoweye. Kewi so ape poweiye lai ti haroharoweye su, napi lo awei papu ito ta'ame. Serai kewi so ape haroharowe foro'oweye. 7 Kewi so tere'e tamo wafei ni'ari a'i ape sahe wiyeineye. Kewi so ape wafei ni'ari a'i ape mase perati wirai. Wafei ni'ari a'i ape lai kewi so ape ani napetu tawesiye. Serai kewi wamu ape erasiye ta'ame. 8 Kewi so tamo awei wisere a'i sahe wiyeineye ape, lowe mo wisere a'i perati wirai. Nowe me'iye ta se kewi ape mo so tomu ne'ese (100) ta'eye. Kewi ape tamo so erasi, (60) ta'eye. Kewi ape tamo so oso a'i, 30, ta'eye. 9 Lu taune tamo apaniye se fene irosiya ape peri ape fu wanu etite!”

Jisas piyene peri anowe lu taune ma'e au te'eteye awere?

(Mak 4:10-12; Luk 8:9-10)

10 Sosu a'i pe Jisas lo lu disaipel le ma'e te'e toweriyei ne fai. Lowe apou te'e toweriye, “Piyene ne lu taune ma'e peri anowe ape au te'esiya awere?” 11 Sosu le lowe ma'e itiya'u eiye, “Owane Sitewi lai marepi werese lo peri fareyare a'i fene ma'e au atuatu areiyeyei ne totesiya. Owane Sitewi lo marepi sitewi lo ape lu taune ape ma'e au te'e areiye se ta'ame. 12 Meni ta apou toteyei su, ‘Ane Owane Sitewi lo peri wanu tote umasirowa.’ Owane Sitewi lai le ma'e peri tere'e tamo au te'e areiyerowa. Meni ape lo so'oruweyei erasi a'i henerairowa. Ahowa, meni ta Owane Sitewi lo peri arisiyei su, Owane Sitewi lai meni ape lo so'oruweyei lo ape si ani sasarirowa.[Mt 25:29; Mk 4:25; Lu 8:18; 19:26] 13 Serai ane peri anowe ape lowe ma'e au te'e fiyarisiya.

Ane lowe ma'e peri anowe au te'esiya su, lowe peri a'i wanusiya. Lowe peri ape lo eti wanu so'oruwerowata. Lowe Owane Sitewi lo peri sitewi siye so'oruwerowata.
14 Fene lu taune tewi a'i ne totere. Tu naifa weriyei Owane Sitewi lo peri au te'e siye meni, Aisaia apou leseye,

‘Fene peri ape wanuwei su, ahowa, fene peri lo sitewi ani so'oru ta'ama. Fene peri anowe siyeyei su, ahowa, fene marepi sitewi ape tote areiyerowata.[Jo 12:40]
15 Lu taune ape lo marepi sa'i moro wou a'i iroteye. Apaniye lowe lo te'ene tawesiye. Nihe lowe lo niso'uwe tawesiye. Lowe nihe se siyeyei su, lowe, etiri siyeyei ape, so'oru ta'ama. Lowe peri ta apaniye lowe lo se wanuwei su, lowe, peri ape wanuwei ape, so'oru ta'ama. Lowe Owane Sitewi lo marepi tote umasi ta'ame su, serai yo seni luwaru a'i me'iyeni ma'e atati arunati ta'ame su, ane lowe ma'e ferafereiyei au irorowata.’ ^a
Peri lo ape wiyeme a'i henerai tepa'asiye.” 16 Sosu Jisas lu disaipel lo ma'e tame eiye, “Ahowa, fene Owane Sitewi lo marepi siye so'oruwe tepa'asiye. Fene Owane Sitewi lo peri wanu tote umasi tepa'asiye. Serai Owane Sitewi lai fene ma'e marepi hepene wisere a'i auwe.[Lu 10:23-24] 17 Ane peri wiyeme a'i fene ma'e au te'esiya. Wanure! Lu tomu ne'ese, Owane Sitewi lo peri au te'e siye lu tomu ne'ese, lu yo seni aseyaro a'i ironamiteye ape, lowe etiri werese ape, fene siye tepa'asiye ape, siyereme. Ahowa, lowe etiri ape siye ta'ame. Aiwawe lowe peri werese ape, fene wanu tepa'asiye ape, wanureme. Ahowa, lowe peri ape wanu ta'ame.

Kewi so lo peri anowe lo sitewi.

(Mak 4:13-20; Luk 8:11-15)

18 Fene peri anowe lo sitewi eite wanure. 19 Meni ta kewi so ta'aneyei awei sahe sameyei ne fi. Kewi so tewi a'i yo mai tewiye sahe wiyeineye. Peri ape lo sitewi apou a'i te'esiya. Meni ta, menitani ta Owane Sitewi lo marepi lo peri wanuwe su, sosu lowe peri ape lo sitewi so'oru ta'ama su, sepei luwaru a'i tutawe lai le ma'e Owane Sitewi lo peri, marepi lowe lo sahe iroteye ape, tote aniye aiti. 20 Kewi so tewi a'i awei tapiye a'i ape sahe wiyeineye. Peri ape lo sitewi apou a'i te'esiya. Meni ape, Owane Sitewi lo peri wanuwe su, witane a'i le marepi wisere a'i tote nine'iye. 21 Meni ape marepi kairefi se ta'ama. Ahowa, nowe oso a'i su, le Owane Sitewi lo peri arunatiyei. Lu tamo Owane Sitewi lo peri ani fu arowei ne toteyei su, lowe meni ape ma'e au luwaruweyei. Serai meni ape Owane Sitewi lo peri witane a'i arunatiyei. 22 Kewi so tamo wafei ni'ari se ape ponei sahe wiyeineye. Peri ape lo sitewi apou a'i te'esiya. Meni ape Owane Sitewi lo peri wanuwe su, awei lo etiri luwaru a'i werese meni ape lo marepi papu wiye. Awei lo etiri orese werese, ma'aru lo marepi, marepi arearesiya ape, papu wiyewe, Owane Sitewi lo peri ani ti terate tawesinamiteyei. Serai meni ape lo yo seni luwaru a'i henerai.[Lu 12:16-21; 1 Ti 6:9-10,17] 23 Kewi so tamo awei wisere a'i sahe wiyeineye. Peri ape lo sitewi apou a'i te'esiya. Meni ape Owane Sitewi lo peri wanuwe su, le Owane Sitewi lo peri lo eti wanu so'oruwe tepa'asiye. Meni ape lo marepi kairefi a'i henerai. Serai le Owane Sitewi lo wiyawi erasi poto a'i (100) au ta'aneye. Lu tere'e tamo Owane Sitewi lo wiyawi erasi (60) au ta'aneye. Lu tere'e tamo Owane Sitewi lo wiyawi oso a'i (30) au ta'aneye.”

Senarepe luwaru a'i ta'aneyei awei ape sahe napetu tawesiye.

24 Sosu a'i pe Jisas lowe ma'e peri anowe ta au te'eye, le apou te'eye, “Nowe ape se Owane Sitewi lu taune au noweinoweirowa ape apou wou aiwawe a'i te'esiya. Meni ta ta'aneyei awei ma'e kewi so wisere a'i yehe sameyei ne fi. 25 Pasi su lu werese, nihe teiteye ape, airame tamo ta'aneyei awei lo ma'e au luwaruweyei ne toteyewe fai. Serai lowe wafei tohu ni'ari a'i ape lo so ta'aneyei awei sahe ponei ma'e ani teroso fiyari arowe. Wafei tohu lo so ani teroso fiyarisawi su, lowe eresene a'i fi. 26 Nowe me'iye su, kewi so lo wamu wafei tohu lo wamu aiwawe a'i perati wirai. 27 Sosu wiyawi yahowa'i ani siye lu tamo lowe meni owane lowe lo ma'e eirai, ‘Owane ne kewi so wisere a'i ta'aneyei awei sahe ani teroso fiyarisawi awere? Piyene wafei tohu lo wamu luwaru a'i aiwawe a'i wirai awere?’

28 Sosu le lowe ma'e itiya'u eiye, ‘Siyere! Airame tamo wafei tohu so ta'aneyei awei ano sahe ani teroso fiyarisawi.’ Wiyawi yahowa'i ani siye lu mo le ma'e apou te'e toweriye, ‘Nomo fara'u wafei tohu ani tahe ani fusawiyei awere?’ 29 Meni owane ape lowe ma'e itiya'u eiye, ‘Ahowa, lowesi aiwawe a'i fa irote. Fene wafei tohu lo wamu ani tahe anirowata. Fene wafei tohu lo wamu ape ani tahe aniyei su, fene kewi so lo wamu mase ani tahe aniyei. Nowe me'iye su, ane wiyawi yahowa'i ani siye lu ano ma'e apou te'eyei, fene tu wafei tohu lo lo'u ani tahe anirowawe, wafei se ti tawesirowawe, yehe ma'e fu arore. Yehe ma'e fu arowei su, fene kewi so foro'o a'i wesi ano papu ani fu ta'uwere.’”

Saiyoho so lo peri anowe.

(Mak 4:30-32; Luk 13:18-19)

31 Sosu a'i pe Jisas peri anowe tere'e au te'eteye. Le apou eiye, “Nowe ape se Owane Sitewi lu taune, au noweinoweirowa ape, saiyoho so apou wou a'i ne. Meni ta saiyoho so ta'aneyei awei lo ape sahe sameyei ne fi. 32 Saiyoho so ape so oso pefine a'i ne. So tere'e tere'e erasi a'i. Saiyoho so lo wamu peratiyei su, lo'owe erasi a'i henerairowa. Me ta wou a'i ne. Saiyoho lo'owe erasi ape haiye werese ani ararowe. Saiyoho lo lo'owe erasi a'i heneraiyei su, irowe hire ma'e sinesiya ape, lai saiyoho nei sahe uri lowe lo ta'aneyei.”

Nau meiyei lo peri anowe.

(Luk 13:20-21)

33 Sosu a'i pe Jisas lowe ma'e peri anowe tere'e ta au te'eye. Le apou eiye, “Nowe ape se Owane Sitewi lu taune, au noweinoweirowa ape, apou wou a'i ne. Nau ti meiyei irowe ape, menitani ta siye fi nau papu fuwe. Me'iye su, siye fi, nau werese fiyariyewe. Serai nau erasi a'i ti meiyei.”

Jisas peri anowe au te'eteye.

(Mak 4:33-34)

34 Jisas peri anowe tamo lu taune tomu ne'ese ma'e au te'eteye. Le lowe ma'e au te'e fiyariteye su, le peri amerame a'i au te'e areiye ta'ame. Ahowa, le lowe ma'e peri anowe a'i au te'e fiyariteye. 35 Tu naifa weriyei Owane Sitewi lo peri au te'e siye meni ta apou leseye. Peri ape le leseye ape, wiyeme a'i henerai tepa'asiye. Le apou leseye,

“Ane lu taune ma'e au te'e fiyarirowa su, ane peri anowe a'i au te'erowa. Etiri werese tu naifa weriyei fareyareye iroteye ape, pereye ane lu taune ma'e au te'e areiyerowa.” ^b

Jisas wafei tohu lo sitewi au te'e areiyeye.

36 Sosu a'i pe Jisas lu taune werese arunatiyewe, le lu disaipel lo mase wesi papu wiye. Wesi papu wiye su, lu disaipel lo le ma'e apou te'e toweriyei ne fai, “Ne wafei tohu lo peri sitewi nomo ma'e fara'u au te'e areiyere.”

37 Sosu Jisas lowe ma'e itiya'u eiye, “Meni ape kewi so ta'aneyei awei sahe sameyei ne fi ape, le, ane, meni hire ma'e itorai ne. 38 Ta'aneyei awei ape wou a'i lu taune omo omo werese sahe irosiya. Kewi so wisere a'i ape apou wou a'i, lu taune werese Owane Sitewi lo peri wanu tote tawesi umasisiya. Wafei tohu so ape apou wou a'i ne. Lowe lu taune werese sepei luwaru pefine a'i lo peri wanu umasisiya. 39 Meni ape wafei tohu so ta'aneyei awei sahe pasi a'i se ani teroso fiyariye ape, le sepei luwaru a'i iyape Satan. Nowe ape se wiyawi yahowa'i ani siye lu lo'u ani une aniyei ape, nowe ape se nowe ye'ewi, wiyawi yahowa'i ani siye lu apou wou a'i, Owane Sitewi lo ipari wisere a'i (ensel) ne. 40 Serai wiyawi yahowa'i ani siye lu, lowe wafei tohu aine tou ta'uwe anirowawe, yehe ma'e ani fu arosawirowa. Apou wou a'i, nowe ye'ewi se, Owane Sitewi lo ipari wisere a'i, lowe lu taune werese sepei luwaru a'i Satan lo peri wanu umasisiya ape, lowe lu tewi ape mo ma'e eimawesawirowa.[Jo 15:6] 41 Nowe ye'ewi se ane, meni hire ma'e itorai ape, ane Owane Sitewi lo ipari wisere a'i omo omo werese ma'e lu taune werese yo seni luwaru a'i ironamiteye ape, ane lowe lu tewi ape mo ta'uweyei ne eimawesairowa. Le etiri werese lu taune yo seni luwaru a'i irowei ne ani ta'uwe sasarisawirowa.[Mt 24:31; 25:31; Mk 13:27] 42 Owane Sitewi lo ipari wisere a'i (ensel) lai lowe ma'e ani fu arosawirowa. Yehe omo sahe lu taune werese luwei erasi irorowa. Fofowei erasi yehe omo ma'e irorowa. Serai pi lowe lo ta'ani tawesirowa.[Mt 8:12] 43 Sosu lu taune werese yo seni aseyaro a'i ironamisiya ape, lowe Owane Sitewi tai lowe lo omo sahe mitaiyeyei erasi mase iro fiyarinamitorowa. Poweiye mi wou a'i tewi mitaiye fiyarinamitorowa. Lu taune werese apaniye se fene peri ape wanu tawesire.[Dan 12:3]

Meni ta lai ma'aru pa'are awei papu nehiyewe siyeye.

44 Nowe ape se Owane Sitewi lu taune, au noweinoweirowa ape, apou wou a'i. Meni ta ta'aneyei awei sahe ma'aru pa'are nehiyewe, siyeye. Meni tere'e tu naifa weriyei ma'aru pa'are awei fisiye yo papu fu fareyareye. Sosu meni ape nehiyewe, siyeye su, marepi lo erasi nine'iye. Le wesi lo ma'e si tame fiyewe, etiri lo werese lu lai eteye. Ma'aru werese ani ta'uweye su, le awei tewi ape eteye.”

45 Sosu a'i pe Jisas peri anowe tere'e au te'eye. Le apou eiye, “Ane fene ma'e tame eisiya. Nowe ape se Owane Sitewi lu taune, au noweinoweirowa ape, apou a'i. Meni ta ni'aripe wisere erasi a'i eteyei ne toteye. Le omo omo werese sahe ni'aripe ape siye nehiteye. Nowe me'iye se le ni'aripe wisere erasi a'i siyeye. 46 Le ni'aripe erasi wisere a'i siyeye su, le etiri lo werese lu lai eteye. Ma'aru werese ani ta'uweye su, le ni'aripe ape eteye.”

Hare honaiye lo peri anowe.

47 Sosu a'i pe Jisas peri anowe tere'e apou au te'eye. Le apou eiye, “Nowe ape se Owane Sitewi lu taune, au noweinoweirowa ape, apou a'i. Meni ta hare honaiye sa'i papu fu arowe. Le hare honaiye si tame tore ani wirai su, hare apou ape tomu ne'ese aiwawe aniye. 48 Hare honaiye teme'eriyerowa su, le sa'i tewiye ma'e tore ani wirairowa. Hare werese ape le lai ani fu ereirowa. Hare tewi wisere a'i le lowe ani fu ta'uwerowa. Hare tewi luwaru a'i werese ape, le lowe werese ipo sahe ani fu eresawirowa.” 49 Sosu le peri anowe lo sitewi au te'eye. Le apou eiye, “Nowe ye'ewi se, Owane Sitewi lo ipari wisere a'i (ensel) hi awei ma'e itorairowawe, lu taune werese werese ani ta'uwerowa. 50 Lowe lu taune werese yo seni luwaru a'i ironamisiya ape, yehe omo ma'e ani fu arorowa. Lu taune werese ape mo luwei erasi irorowa. Lowe fofowei erasi teriterowawe, sosu pi lowe lo ta'ani tawesirowa.”[Mt 13:42; Lu 13:28]

51 Sosu Jisas lu disaipel lo ma'e apou ei toweriye, “Peri werese ano fene so'oruwesiya awere?” Lowe le ma'e itiya'u eiye, “Ei, nomo peri sitewi werese so'oruwe tepa'asiye.” 52 Sosu le lowe ma'e eiye, “Owane Sitewi lo yo peri ani so'oruwe siye meni ta, le Owane Sitewi lo peri wanu tote tawesiyei su, le apou wou a'i ne. Meni owane ta etiri tomu ne'ese ta'uwe aniye. Le wesi lo papu wiyei su, le etiri weriyei ape aiwawe etiri he'i a'i ani aitairowa.”

Lu tamo Jisas ne ai marepi totenamiteye.

(Mak 6:1-6; Luk 4:16-30)

53 Sosu a'i pe Jisas peri anowe werese au te'e tepa'asiye su, le lu disaipel lo mase wesi arunatiyewe, fi. 54 Le lu disaipel lo mase omo topo lo ma'e heneri. Le ta'uweyei wesi papu wiyewe, Owane Sitewi lo peri au te'e fiyariye. Lu taune tomu ne'ese peri lo ape wanuwe su, lowe meni ape ne hepene se su'ariye. Lowe apou te'e tiyatiteye. “So'oruweyei lo ape eiwerou ma'e aniye awere? Kairefiyeyei lo ape eiwerou ma'e aniye awere? Piye kairefiyeyei se le wiyawi erasi pefine a'i eite irosiya awere?[Jo 7:15] 55 Meni ape wesi ta'ane siye meni lo meni eime awere? Mai ape lo iyape Maria awere? Pa'ise werese mo lo iyape Jems, Josep, Saimon, sosu Judas, wiyeme awere?[Jo 6:42] 56 Einei lo mo lowe nomo mase irosiya awere? Meni eiwerou ma'e kairefiyeyei lo aniye awere?” 57 Sosu lowe ai marepi le ne totenamiteye. Lowe le ne me'iyeni ma'e atati aruwe. Ahowa, Jisas lowe ma'e itiya'u eiye, “Owane Sitewi lo peri au te'e siye lu werese ape ne, lu taune werese lai lowe ma'e iyape erasi a'i ei ani arowesiya. Ahowa, lu taune omo sitewi lowe lo sahe, lowe Owane Sitewi lo peri au te'e siye lu werese iyape lowe lo ani fu ararosiya. Lu tewi lowe lo aiwawe a'i lowe Owane Sitewi lo peri au te'e siye lu lo iyape ani fu ararosiya.”[Jo 4:44] 58 Serai Jisas omo sitewi topo lo sahe wiyawi erasi pefine a'i ta'anerowata. Piyene awere? Lowe le ne wanu tote tawesi se ta'ame.